bnf14764.24-d10 bnf2607.60 r-b24 EPISTULA XXIII. AD OCTAVIANUM ROMANAE ECCLESIAE CARDINALEM. A. D. 1187.] HIDE LINKS TO MANUSCRIPTS SHOW APPARATUS
| 1 | Charissimo domino et amico Oct. S. Romanae Ecclesiae cardinali presbytero, apostolicae sedis legato, magister P. B. Bath. archid. salutem, O curas hominum, o quantum est in rebus inane O inanis gloria! o ambitio caeca! o terreni honoris inexplebilis fames! |
| 2 | o tineae cordium, animarum subversio, cupiditas dignitatum! Unde obrepsit haec pestis? Unde invaluit haec exsecranda praesumptio, ut indigni dignitates ambiant; et quanto minus meruerunt ascendere ad honores, tanto importunius honoribus se importent? Hodie per fas et nehab707.34 vfas, hodie in animae corporisque discrimine currunt infelices ad cathedram pastoralem; nec attendunt, quod sit eis cathedra pestilentiae, dum sibi et aliis sit occasio ruinae. |
| 3 | In gregibus et armentis, teste Hieronymo, aries et taurus corpore et animositate praestantior alios antecedit; homo vero bestiis omnibus bestialior, tanto indiscretius et audacius melioribus anteesse praesumit, quanto minus de virtutum titulis, aut conscientiae sinceritate confidit. Utinam saperent, et intelligerent, ac novissima providerent, nec populi iniquitates suis excessibus aggregarent! Verba sunt Ecclesiastici : Noli quaerere ab homine ducatum, neque a rege cathedram honoris. Noli quaerere fieri iudex, nisi valeas virtute irrumpere iniquitates populi. |
| 4 | Non te immittas in populum bnf14764.25 nec alliges tibi peccata duplicia. Qui nihil didicit, aliorum doctor efficitur, et quasi aes sonans aut cymbalum tinniens usurpat praedicantis officium, cum sit truncus inutilis et idolum mutum. Apud veteres erat conditio sapientum inaestimabiliter venerabilis, hodieque prudentia tanquam vilis et abiecta calcatur; quadam vero abominabili mutatione stultitia ponitur in sublimi. Hoc est, quod Ecclesiastes deplorando conqueritur: Vidi, inquit, malum, quod sub sole est, stultum positum in dignitate sublimi, et sapientes sedere deorsum. |
| 5 | Sacrae Scripturae prorsus expertes onus importabile dignitatis usurpant; de aliena potius, quam de sua scientia praesumentes. Alia erat Apostoli sententia discipulum instruentis: Tibi, bnf2607.60 v inquit, commendo, fili Timothee regere Ecclesiam Dei, secundum quod novi te scientiam habere sacrarum litterarum. Scientia siquidem spiritualis gladius est in manu potentis. |
| 6 | Haec est pera, in qua David tres limpidissimos lapides posuit, quibus Goliath prostravit. Haec est asini mandibula, quae Samsoni mille hostium stragem fecit. Hic est vomer ille aratorius, quo Samgar sexcentos Philistaeos occidit. Episcopus illitteratus, praeco est mutus. Praelati est erudire subiectos, reddere populum acceptabilem Deo, aperiendo mysteria Scripturarum. Petro enim et successoribus eius praecipitur ducere in altum rete, id est profundam sacrae Scripturae intelligentiam in capturam hominum aperire. |
| 7 | Verumtamen hodie sicut populus, sic sacerdos : sicut tenebrae eius, ita et lumen eius. Erubesce Sidon, ait mare; erubescat, doleatque praelatus praeesse populo, nec prodesse: docentis assumpisse officium, et in doctrina populi mutum esse. |
| 8 | Verbum lamentatoris prophetae est: Grex perditus, factus est populus meus; pastores eorum seduxerunt eos : canes muti non valentes latrare. Lupos a gregibus suis arcere debuerant, sed ipsi lupi sunt in suos; nec de sua suhab707.35 rorumve salute curantes, se cum gregibus suis in foveam mortis aeternae praecipitant. |
| 9 | Hodie in episcopi dignitatem adolescentuli promoventur, et molles. Sic venditur Ioseph Putiphari eunucho, dum Christi magisterium, dum dispensationem sacramentorum Dei sibi damnabiliter usurpare praesumit infructuosus et mollis episcopus. Porro dum ad eruditionem populi mittit Dominus Ieremiam, quem sanctificaverat ex utero matris suae, propheta suum considerans imperfectum, tanquam adhuc elementarius et rudis in formatione verborum, respondit: A, a, a Domine Deus, nescio loqui. Moyses etiam dum a Domino destinatur ad liberationem populi Israel de Aegypto: Obsecro, inquit, Domine mitte, quem missurus es : ab heri et nudiustertius, ex quo locutus es ad servum tuum, impeditioris linguae factus sum. |
| 10 | Et quis hodie a pontificali onere se excusat? quis hodie allegat insufficientiam suam? quis hodie invitus trahitur, aut reclamat? Ubi hodie similis Ammonio invenitur? quem cum clerus et populus in episcopum elegissent, electioni nullatenus consentire volebat; praevalentibus illis et invitum trahentibus, aurem sinistram cunctis videntibus sibi radicitus secuit, dicens: Lex divina nullum praecisa aure episcopari permittit. |
| 11 | Cumque Timotheus patriarcha censeret hunc episcopatu dignum, etiamsi nare et auribus truncatus esset, dummodo scientia et virtutibus praeemineret: illis rursum Ammonium rapientibus, et invitum trahentibus, Ammonius dixit: Linguam meam, propter quam vobis placeo, nisi me citius dimittatis, abscindam. Dignitatis equidem appetitus natione coelestis est: in coelo concepit, et peperit iniquitatem. Per hanc affectabat sedere in lateribus aquilonis, qui nondum laboraverat, ut sederet. |
| 12 | Sed et isti nondum laboraverunt, ut sedeant, ut eminentiam cathedrae pastoralis ascendant. Nondum propositum perfectionis aggressi sunt. Nondum cum Petro rete, cum Ioanne sindonem, cum Matthaeo telonium, cum Ioseph pallium, cum homine evangelico sepulturam patris, cum muliere Samaritana hydriam, id est cupiditatem saeculi reliquerunt. |
| 13 | Peccato talium, quasi filiorum Heli translata est hodie arca, sive gloria Domini de Israel in Azotum ignem, scilicet, concupiscentiae. Ignis autem iste non inflammat, sed infumat, non illuminat, sed excaecat, sicut scriptum est: Supercecidit ignis et non viderunt solem. De Azoto transfertur in templum Dagon, id est tristitiae, vel desolationis. |
| 14 | Nonne idolum tristitiae et moeroris est praelatus illiteratus et fatuus, qui in ira Dei, et populi desolatione eligitur, et quasi idolum erigitur, ut veniat quod legitur in Matthaeo: Cum videritis abominationem desolationis stantem in loco hab707.35 v sancto, id est in Ecclesia Dei, tunc vae praegnantibus et nutrientibus. Illi enim, qui spiritum salutis conceperant, exemplo talium suffocantur. |
| 15 | Qui vero vitae coelestis alimenta petebant, nullo verbi divini pabulo sustentantur. Parvuli, inquit propheta, petierunt panem, et non erat, qui frangeret eis. |
| 16 | Tu igitur, amantissime Pater, qui a latere summi pontificis missus es, ut legatione fungaris pro Christo, surge in exstirpationem exsecratissimae pestis huius. Ecce constituit te Dominus super gentes et regna, ut evellas et destruas, ut disperdas et dissipes, et aedifices, et plantes. Accendatur et ignescat zelus tuae auctoritatis adversus ambitionis malum, dissipa et evelle plantationes iniquas. |
| 17 | Aedifica, et planta in Ecclesia Dei tales, quos humilitas, quos innocentia, quos vita probatior et litteratura commendet; qui subiectos doceant, qui divites non palpent, pauperes non gravent, qui minas potentum non timeant, qui crimina corrigant et marsupia non emungant; quorum sermo sit doctrina, quorum conversatio sit iustitia, quorum auctoritas sit, non in habitu, non in fastu, sed in eruditione et defensione fidei; quorum vita sit publice commendabilis, quorum memoria in benedictione. |
| 18 | Ad tuum, et collegae tui ingressum, quaeso, laetetur Ecclesia Christi, ut a Simoniacis et ambitiosis oppressa sub vestra consolatione respiret. Congaudeant clerici, et exsultent populi, se hodie in vobis suscepisse cives apostolorum, et domesticos Dei, portantes pacem, et illuminantes patriam, nobis et aliis vitae aeternae poscentes praemia, ut de labore et sollicitudine vestrae legationis immarcessibiles iustitiae manipulos reportetis. |